Arbeidsomstandigheden in China zijn geen pretje. Heel wat werknemers werken er zonder enige vorm van contract of jarenlang als stagiair in ‘proefperiode’. Willekeurig ontslag is schering en inslag, de uitbetaling van loon vaak too little and too late.
Onder impuls van president Hu Juntao is er een wet in de maak die het opstellen, wijzigen en beëindigen van arbeidscontracten zal regelen. De Labour Contract Law gaat nu door een 3e lezing in het NPCongres en moet misbruik van Chinese werknemers tegengaan. Proefperiodes zullen beperkt worden in de tijd. Het vervroegd beëindigen van een contract wordt moeilijker en collectief ontslag zal pas mogelijk zijn na onderhandeling met de staatsvakbond.
Of de nieuwe wet, in een China zonder vakbondsvrijheid en met een corrupt controleapparaat, overal zal toegepast worden, zal nog moeten blijken. Maar de intentie van het regime is er: betere bescherming van werknemers, sociale stabiliteit en ‘harmonie in de samenleving’ bereiken. De sociale cohesie kwam immers sterk onder druk te staan door de gapende kloof tussen West- & Oost-China.
Een écht grote stap voorwaarts. Het is dan ook erg stuitend dat het onze vertegenwoordigers zijn die krachtig weerwerk bieden. Zowel de Europese als Amerikaanse Kamer van Koophandel lobbyen intensief om de bescherming van werknemers in deze nieuwe wet te beperken.
De American Chamber of Commerce strijdt op haar website volluit tegen de aankomende Chinese Labour Contract Law en is tegelijk zonder schroom pleitbezorger voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Als kers op de hypocriete taart reikt ze jaarlijks een award uit aan de beste MVO-leerling onder haar leden.
Haar Europese evenknie gaat subtieler te werk. De European Union Chamber of Commerce meldt dat ze “zoveel mogelijk mensen de kans wil bieden te proeven van de arbeidsmarkt”. Tegelijk laat ze niet na te dreigen met een eventuele herallocatie van toekomstige investeringen mocht de Labour Contract Law erdoor komen.
Onder de leden van de European Union Chamber of Commerce vindt men bedrijven als Airbus, Alcatel, Siemens, Deloitte, … Het voorzitterschap is momenteel in handen van een Belg: dhr. Serge Janssens de Varebeke, Chief Representative van de NV Fortis Bank te Beijing.
Mag ik vragen aan dhr. Janssens de Varebeke zijn ogen (verblind door de schitterende halfjaar resultaten 2006?) niet te sluiten voor de lamentabele arbeidsomstandigheden van de werk(st)ers maar vanavond laat nog, met kleine oogjes, de mooie woorden van de ‘Fortis Sustainability Code of Conduct’ te (her-)lezen. Ik stuur graag de weblink.
Wim Scharpé
wim@fortis-china.tk
(Uitpers, nr. 78, 8ste jg., september 2006)