Toen de mondialisering en de zogenaamde ‘vrijhandel’ nog hoog op de agenda stonden, 1994, dacht VS-President Clinton dat het goed kon zijn de Amerika’s bij elkaar te brengen om de landen van zijn ‘achtertuin’ een vrijhandelsakkoord te verkopen.
Dat vrijhandelsakkoord mislukte. Dank zij de verenigde inspanningen van Chavez, Lula, Kirchner en een bijzonder sterke sociale beweging werd ALCA in 2005 in Mar del Plata definitief begraven.
Sinds 1994 wordt wel om de drie jaar een ‘Top van de Amerika’s’ gehouden, in principe met alle landen van het continent.
Dat loopt niet altijd van een leien dakje, in Monterrey, in 2002, mocht Castro komen ‘kijken, eten en vertrekken’ om vooral niet met de Amerikaanse President geconfronteerd te worden. In 2012 in Colombia werd Cuba eveneens uitgesloten.
Dit jaar bakt President Biden het wel heel bruin. Noch Venezuela, noch Cuba, noch Nicaragua worden uitgenodigd op een top die van 6 tot 10 juni in Los Angeles moet plaats vinden.
President AMLO van Mexico bond de kat de bel aan en zei zonder meer dat als niet iedereen wordt uitgenodigd, hij ook niet zou komen. En wij ook niet, zeiden Bolivië, Honduras en de hele Gemeenschap van Caribische landen.
Dat is heel vervelend, want Biden wil er een speciale top van maken, met naast de staatshoofden ook een top van CEO’s, van ‘civil society’ en van jongeren. Men mag er van uitgaan dat die laatste groepen, net zoals de Staatshoofden overigens, keurig binnen de lijntjes moeten kleuren van wat de VS-baas wil.
Tel daarbij dat President Bolsonaro, maatje van ex-President Trump, evenmin wil komen. Biden en Bolsonaro hebben elkaar overigens nog geen enkele keer gesproken.
Biden kan geen kantt uit. Een stap terug zetten is lelijk gezichtsverlies. Doorzetten is een gegarandeerde mislukking van de top.
Er staat veel op het spel. Want niet alleen willen de V.S. de hete hangijzers bespreken, zoals migratie, maar vooral de neuzen in dezelfde richting laten draaien in verband met de geopolitieke prioriteiten van Washington: tegen Rusland en tegen China.
Er zijn nog een kleine drie weken te gaan, dus er kan nog wel iets veranderen. Maar positief is het vooruitzicht voorlopig niet.
Niemand in Latijns Amerika wil de V.S. tegen de haren instrijken, maar evenmin wil men aan het handje lopen. Dank zij de acties van de Mexicaanse President en enkele andere progressieve regimes op het continent wordt duidelijk dat men een eigen koers wil varen, met soevereiniteit en autonomie. Dat zou in dit verschuivend geopolitieke landschap een geweldige vooruitgang zijn.
De Mexicaanse President stelde overigens al eerder voor de Organisatie van Amerikaanse Staten te vervangen door CELAC, de op initiatief van Hugo Chavez opgerichte club van Latijnsamerikaanse landen.
De V.S. draaien de sancties (een heel klein beetje) terug
De Mexicaanse President heeft net een rondreis in Centraal-Amerika en Cuba achter de rug. Er wordt druk onderhandeld over de komende ‘top van de Amerika’s’, over de toenemende migratie en over een meer eensgezinde houding in internationale betrekkingen. Mexico’s BZ-minister praat ondertussen met de V.S. en probeert wat plooien glad te strijken.
Er is resultaat! De V.S. geeft toestemming aan Noord-Amerikaanse en Europese oliebedrijven om opnieuw actief te worden in Venezuela. Voor de V.S. is dat Chevron, hoewel het nog steeds aan het lijntje wordt gehouden. Er blijven beperkingen op de activa van het bedrijf in Venezuela en er mag nog steeds geen olie worden geëxporteerd. Toch is de olieprijs op de beurs meteen gaan dalen. Een goede zaak dus.
Voor Cuba werden maxima opgetrokken voor de ‘remittances’ die door Cubaanse migranten van de V.S. naar het eiland mogen gestuurd worden. Er vallen ook enkele beperkingen op commerciële vluchten van uit de V.S. weg.
Het is erg weinig, maar het zal de Cubanen wel goed doen.
In ruil heeft Venezuela besloten de onderhandelingen met de oppositie te hernemen. En Mexico beloofde 500 Cubaanse artsen in dienst te nemen.
