Algiers heeft zijn luchtruim gesloten voor Franse militaire toestellen nadat het eerder al zijn ambassadeur uit Parijs had teruggeroepen. Een “geschiedkundige” uitspraak van de Franse president Emmanuel Macron (De Fransen hebben Algerije gecreëerd) kwam bovenop de woede over het halveren van Franse visa voor Algerijnen (en Marokkanen en Tunesiërs).
Jong bezoek
Franse toestellen die naar Mali en omgeving trekken in het kader van de operatie Barkhane, zullen voorlopig een grote omweg moeten maken. Algiers is woedend over de uitspraken van Macron vorige donderdag tijdens een gesprek met jongeren wier familie met Algerije had of heeft te maken.
Onder hen een jonge vrouw wiens grootoom op 17 oktober 1961 tijdens een vreedzame betoging voor de onafhankelijkheid van Algerijnen in Parijs door de politie werd vermoord. Samen met minstens 37 anderen, al schatten sommige onderzoekers het aantal doden van die slachting op meer dan 200 – de meesten verdronken in de Seine. Binnenkort, 17 oktober dus, wordt dit massacre van 60 jaar geleden herdacht.
Onder de jongeren waren ook familieleden van harki’s (Algerijnen die voor de Fransen vochten), van pied noirs (kolonisten) en van Algerijnse militanten, zoals de kleinzoon van Ali Bloumendjel, een advocaat die in 1957 in Algiers door de Franse geheime diensten gefolterd en vermoord werd.
Franse creatie
Macron had speciaal de krant Le Monde uitgenodigd om er zeker van te zijn dat zijn woorden ver en zwaar zouden dragen. Dat deden ze, tot in Algiers waar de woede groot is.
Macron verwijt de Algerijnse leiders dat ze, gedreven door haat, sinds 1962 de geschiedenis vervalsen, dat ze doen alsof er alleen het Franse kolonialisme was, terwijl ze de lange Turks-Ottomaanse periode vergeten. Ongelooflijk hoe Turkije erin slaagt zijn kolonialisme te doen vergeten, vindt de president. Laten we wel wezen, aldus Macron, zou er wel een Algerijnse natie bestaan zonder de Franse periode? Vooral die uitspraak lokt in Algiers veel kritiek uit, ook van de oppositie die deze belediging compleet onaanvaardbaar vindt.
Die haat komt niet uit de Algerijnse samenleving, aldus de Franse president, ze komt van een politiek-militair regime dat daarop teert. Macron draait het mes in de wonde: Men merkt dat het Algerijns systeem afgeleefd is
Algerijnse overheid, opposanten en pers begrijpen niet waarom Macron, die zich totnogtoe verzoenend opstelde, ineens zo arrogant uit de hoek komt. Want er bestaat geen twijfel aan dat hij dit zorgvuldig gepland heeft. Dat Macron het Frans kolonialisme, dat voor Parijs neerkwam op een annexatie met zware uitbuiting en onderdrukking, vergelijkt met de Turkse periode, is voor Algerijnse historici nonsens. Die Turks-Ottomaanse bezetting kwam neer op de aanwezigheid van wat ordehandhavers en belastinginners, aldus een historicus.
Campagne
Politoloog Mohammed Hennad vindt dan weer dat de Algerijnen Macron moeten dankbaar zijn, hij heeft luidop gezegd wat zoveel Franse politici denken, zegt hij. Nochtans had Macron de voorbije jaren het kolonialisme een misdaad tegen de mensheid genoemd en had hij onder meer hulde gebracht aan Maurice Audin en Ali Boumendjel, gefolterd en vermoord door het Franse leger. (Zie: https://www.uitpers.be/audin-spook-lalgerie-francaise/)
Of heeft Macron Algerije geprovoceerd in het kader van de campagne voor de presidentsverkiezingen? Eric Zemmour, die een steeds ernstiger concurrent lijkt te worden, boekt succes met zijn aanvallen op Algerijnen. Dit dreigbt een gevaarlijke escalatie te worden.
Vorige maand had Macron ook al een opening gemaakt naar de harki’s, wat bij veel Algerijnen slecht is overgekomen. Voor de meesten zijn die harki’s collaborateurs met de koloniale bezetters geweest. De meeste harki’s zijn na de on afhankelijkheid in 1962 samen met de meeste pied noirs naar Frankrijk getrokken. Macron brengt op die manier eer aan verraders, aldus de toon in de Algerijnse media.
