Heuglijk nieuws! De voormalige Amerikaanse vicepresident Al Gore heeft samen met het VN-klimaatpanel (IPCC) de Nobelprijs voor de Vrede van 2007 gewonnen. Dat werd in de Noorse hoofdstad Oslo bekendgemaakt. De voorzitter van het Nobelcomité, Ole Danbolt Mjos, zei tijdens de bekendmaking dat “Gore en het IPCC reeds zeer vroeg de gevaren van de globale klimaatverandering hebben erkend. We willen met onze onderscheiding de aandacht voor dit thema opnieuw vergroten”.
Dat is absoluut nodig. Juist vanwege zijn verregaande impact op andere wereldproblemen (biodiversiteit, verwoestijning, droogte, migratie, grondstofschaarste etc.) is het klimaatvraagstuk goed op weg om het centrale ecologische, economische, sociale én morele probleem van de 21ste eeuw te worden. De manier waarop de wereldgemeenschap zal omgaan met het klimaatvraagstuk zal bepalend zijn voor de levenskwaliteit van
de huidige en toekomstige generaties.
De keuze voor Gore en het IPCC is ook een krachtig signaal naar alle resterende klimaatsceptici wereldwijd. Hun houding is totaal onverantwoord en zonder meer gevaarlijk. De speeltijd is nu voorbij. Zonder een krachtdadig mondiaal klimaatbeleid gaan we naar gevaarlijke klimaatwijzigingen, die in eerste instantie de zwaksten overal ter aarde zullen treffen. Het positieve is dat het wel degelijk realistisch is om de mondiale uitstoot drastisch te reduceren en de ergste klimaatwijzigingen te voorkomen. Via de combinatie van gedragswijzigingen én bestaande en nieuwe technologie is het in principe zelfs mogelijk om alsnog de strengste IPCC-doelstelling van een 50 à 85% wereldwijde CO2-reductie te respecteren. Dat veronderstelt evenwel grote inspanningen in alle sectoren én landen,
die vooral onverwijld moeten worden uitgevoerd.
De keuze voor Gore en het IPCC is ook een krachtig signaal naar de onderhandelaars voor een oranje-blauwe regering in dit land. Die hebben blijkbaar impliciet al laten weten dat ze niet zinnens zijn iets te gaan doen aan het klimaatvraagstuk. In maart dit jaar keurde de paarse regering op de Europese raad nog het principe van 20-20-20 goed: tegen 2020 de uitstoot van broeikasgassen met minstens 20% verminderen en de energie-efficiëntie verbeteren met 20%. Oranje-blauw stelt dat principe blijkbaar opnieuw in vraag. Zo leest men in de tekst rond ‘Buitenlands Beleid’: “Wij willen dat elk Europees land een even grote marginale kost betaalt, om die 20-20-20 doelstelling te halen. Voor een zwaar geïndustrialiseerd gebied als België, en zeker Vlaanderen, is de inspanning veel zwaarder dan voor pakweg een landbouwland in Zuid-Europa. Die halen zonder al te veel investeringen een besparing van 35%. Bij een eerlijke Europese verdeling van de marginale kosten, moeten wij maar 6 tot 8% besparen.”
Die houding is ronduit kortzichtig en egoïstisch te noemen. Laat de anderen het maar doen! Vreemd, zeer vreemd. Een drastische daling van de uitstoot is ook in dit land wel degelijk mogelijk, als daarvoor tenminste een gedurfd beleid wordt gevoerd, met positieve
‘neveneffecten’ op het vlak van tewerkstelling, luchtkwaliteit en energieautonomie. Om maximaal in te spelen op gedragswijzigingen en groene technologie moet dus het juiste kader gecreëerd worden. Dat bestaat uit: (1) juridische instrumenten (regulering en standaarden)
om de producenten aan te zetten tot het leveren van kwaliteit op de markt, (2) economische instrumenten (ecoheffingen, ecoboni en quotasystemen) om het gedrag van producenten en consumenten met de wortel en de stok in de duurzame richting te sturen, en (3) educatieve
en sensibiliserende programma’s om duurzame attitudes te promoten.
Essentieel is ook dat klimaatoplossingen op een sociaal verantwoorde manier worden doorgevoerd en dat overheden hun voorbeeldfunctie ten volle opnemen. Inconsistenties op het vlak van overheidsoptreden leiden immers regelrecht tot gebrek aan gedragswijzigingen bij de doorsnee burger-consument. Van dit alles is er evenwel niets te merken bij de oranje-blauwe onderhandelaars… Wie gelooft die mensen eigenlijk nog?
Peter Tom Jones
(Uitpers, nr 91, 9de jg., november 2007)
Meer info in Het Klimaatboek (Keytsman & Jones):
http://www.petertomjones.be/content/view/67/28/
