8 mei: 75 jaar later
8 mei 2020
Op 8 mei vieren we de overwinning op het fascisme. Vandaag is extreemrechts en het militarisme dat zo eigen was aan het fascisme terug in opmars. 8 mei mag daarom niet louter een herdenkingsdag zijn, maar ook een dag die in het teken staat van actief verzet tegen discriminatie en militarisme.
Op 8 mei 1945 capituleerde het naziregime. Het betekende nog niet het einde van de oorlog. Japan vocht nog een paar maanden door. Er vielen nog vele honderdduizenden slachtoffers, waarvan velen als gevolg van de atoomaanval op Hiroshima en Nagasaki. De tol was groot. Het Europese continent lag in puin. Tientallen miljoenen mensen verloren het leven. Tussen de vijf en zes miljoen joden werden op gruwelijke wijze omgebracht in nazikampen, een lot dat ook Roma, politieke tegenstanders, homoseksuelen, mindervaliden, geesteszieken en anderen die niet pasten binnen het naziconcept van een gezond ‘volkskarakter’, deelden. 75 jaar geleden kwam er in Europa een eind aan deze op industriële leest geschoeide oorlogsmisdaden, maar niet aan de ideologie van de systematische discriminatie. Extreemrechts kent de jongste decennia een grote opgang. Opnieuw zijn zwakke groepen en minderheden in verschillende Europese landen, maar ook wereldwijd, het slachtoffer van intolerantie en repressie. Vluchtelingen worden in mensonterende kampen gestopt. Vele duizenden overleefden de overtocht naar Europa niet. De Middellandse Zee is een massagraf van tienduizenden vluchtelingen die de zoektocht naar een veilig onderkomen betaalden met hun leven omdat ze overgeleverd werden aan mensensmokkelaars wiens bestaan mede een gevolg is van de sluiting van de Europese grenzen en het ondergraven van het recht op asiel.
Het Europese geheugen is kort. Al enkele jaren zit het continent verwikkeld in een nieuwe bewapeningswedloop. Gevechtsvliegtuigen zaaien dood en verderf tot ver buiten de Europese grenzen. Europese wapens komen terecht in conflictgebieden. Militaire budgetten gaan in versneld tempo de lucht in. 75 jaar na Hiroshima en Nagasaki investeren kernwapenstaten miljarden in nieuwe massavernietigingswapens. Wie zicht daartegen verzet en oproept om te ontwapenen wordt als naïef bestempeld. Nochtans ligt daar de toekomst van een vreedzaam Europa.
8 mei mag niet louter een symbolische herdenking zijn van de overwinning op het fascisme. Het moet een dag worden van actief verzet tegen fascisme, discriminatie en militarisme. Het moet een dag zijn waarop we eraan herinnerd worden dat de aantasting van de menselijke waardigheid, de sociaaleconomische onveiligheid, de vernietiging van het milieu, de culturele onderdrukking, de intolerantie, de mensenrechten… kan ontaarden in geweld. Geweld dat we kunnen voorkomen door te investeren in solidariteit, verdraagzaamheid en een goed uitgebouwde sociale zekerheid.
‘Nooit meer oorlog’ zo prijkt de slagzin al decennia op de Vlaamse IJzertoren, die in 1986 uitgeroepen is tot officieel Vlaams memoriaal. Tijd om de daad bij het woord te voegen!
Het Europese geheugen is kort. Al enkele jaren zit het continent verwikkeld in een nieuwe bewapeningswedloop. Gevechtsvliegtuigen zaaien dood en verderf tot ver buiten de Europese grenzen. Europese wapens komen terecht in conflictgebieden. Militaire budgetten gaan in versneld tempo de lucht in. 75 jaar na Hiroshima en Nagasaki investeren kernwapenstaten miljarden in nieuwe massavernietigingswapens. Wie zicht daartegen verzet en oproept om te ontwapenen wordt als naïef bestempeld. Nochtans ligt daar de toekomst van een vreedzaam Europa.
8 mei mag niet louter een symbolische herdenking zijn van de overwinning op het fascisme. Het moet een dag worden van actief verzet tegen fascisme, discriminatie en militarisme. Het moet een dag zijn waarop we eraan herinnerd worden dat de aantasting van de menselijke waardigheid, de sociaaleconomische onveiligheid, de vernietiging van het milieu, de culturele onderdrukking, de intolerantie, de mensenrechten… kan ontaarden in geweld. Geweld dat we kunnen voorkomen door te investeren in solidariteit, verdraagzaamheid en een goed uitgebouwde sociale zekerheid.
‘Nooit meer oorlog’ zo prijkt de slagzin al decennia op de Vlaamse IJzertoren, die in 1986 uitgeroepen is tot officieel Vlaams memoriaal. Tijd om de daad bij het woord te voegen!
(Visited 6 times, 1 visits today)
Deel dit artikel
Visited 125 Times, 1 Visit today
Over Ludo De Brabander
Ludo De Brabander is redactielid en medeoprichter van Uitpers. Hij is tevens woordvoerder van Vrede vzw. De meeste van zijn geschreven bijdrages gaan over militarisme en conflict (NAVO, bewapening, wapenhandel, militaire interventies,...) en de regio van het Midden-Oosten. Hij is medeauteur van 'Als de NAVO de passie preekt' (EPO, 2009) en auteur van 'Oorlog zonder Grenzen' (EPO, 2016), 'Het Koerdisch Utopia' (EPO, 2018) en 'Weg van Oorlog. Over militarisme en antimilitarisme' (EPO, 2019).
zie ook
9 oktober 2020
Dit jaar gaat de Nobelprijs voor de Vrede naar het Wereldvoedselprogramma (WVP) van de VN. Een keuze die moet onderstrepen dat er nood is aan mondiale solidariteit. Het Nobelprijscomité geeft met de beslissing om de prijs uit te reiken aan ...
8 mei 2020
8 mei 1945 betekent de capitulatie van nazi-Duitsland. Voor velen blijft de bevrijding van het fascisme een mijlpaal in de Europese geschiedenis van de vorige eeuw. In België is de verjaardag van het einde van de Tweede Wereldoorlog echter geen ...
4 april 2020
Onze conceptualisering van religie strookt helemaal niet met de werkelijkheid. Dat is de conclusie die we kunnen trekken uit Religie Herzien, het nieuwste boek van filosoof, theoloog en antropoloog Jonas Slaats. Door zeven diepgewortelde mythes te doorprikken, hoopt hij de ...
17 november 2019
De tweet van president Trump dat de oorlog in het Midden-Oosten een absolute vergissing is, raakte niet zo erg bekend. De grote Amerikaanse bedrijfsmedia kozen ervoor die tweet eigenlijk te negeren. De internationale pers heeft ‘m zo goed als niet ...